Նոր տարին ամենաերջանիկ և կարևոր տոներից մեկն է, սակայն այն կարող է դժվարությունների պատճառ դառնալ աուտիզմ ունեցող մարդկանց համար: Աուտիզմը խանգարում է տեղեկատվության ընկալման և մշակման գործընթացներին, ինչպես նաև ազդում է սոցիալական փոխազդեցությունների ու վարքի վրա։ Աուտիզմ ունեցող մարդիկ կարող են տարբեր կերպ ընկալել Նոր տարվա տոնին տեղի ունեցող իրադարձությունները։ Տոնական խառնաշփոթը, ուժեղ ձայները, մեծ թվով մարդիկ և պայծառ լույսերը կարող են առաջացնել սթրես և անհանգստություն։
Աուտիզմ ունեցող մարդկանց համար Նոր տարվա տոների հիմնական մարտահրավերները
Սենսորային գերբեռնվածություն
Նոր տարվա ընթացքում տանը կամ փողոցում հաճախ հանդիպում ենք պայծառ լույսերի, երաժշտության, հրավառությունների և աղմկոտ միջոցառումների։ Աուտիզմ ունեցող մարդիկ կարող են զգայուն լինել այսպիսի գրգռիչների նկատմամբ և զգալ սենսորային գերբեռնվածություն։ Դա կարող է հանգեցնել անհանգստության, տագնապի կամ նույնիսկ խուճապի:
Բարոյական փոփոխություններ
Նոր տարին այն ժամանակն է, երբ տեղի են ունենում բազմաթիվ փոփոխություններ՝ հյուրերի գալուստ, նոր միջոցառումներ և առօրյայի փոփոխություններ։ Աուտիզմ ունեցող շատ մարդկանց համար սովորույթը շատ կարևոր է, և ցանկացած փոփոխություն կարող է սթրես առաջացնել: Օրինակ, անսպասելի այցելությունները կամ անծանոթ իրավիճակները կարող են խանգարել նրանց հանգստությանը։
Սոցիալական փոխազդեցությունների դժվարություններ
Նոր տարվա տոներին սովորաբար տեղի են ունենում մեծ ընտանեկան հավաքույթներ կամ հասարակական միջոցառումներ, որտեղ պետք է շփվել բազմաթիվ մարդկանց հետ։ Սա կարող է խնդիր դառնալ աուտիզմ ունեցող մարդկանց համար, քանի որ նրանց համար դժվար է ինտերակտիվ հաղորդակցությունն ու սոցիալական նշանների ընկալումը։ Արդյունքում դա կարող է առաջացնել անհանգստություն կամ նույնիսկ ագրեսիա։
Անհայտությունը և անսպասելի իրադարձությունները
Աուտիզմ ունեցող մարդիկ հաճախ դժվարանում են հարմարվել անսպասելի փոփոխություններին, հատկապես եթե չեն նախապատրաստվել դրանց։ Նոր տարին, որպես կանոն, ուղեկցվում է անսպասելի իրադարձություններով՝ հրավառություններ, անծանոթ սովորույթներ կամ փոփոխություններ, որոնք կարող են սթրես առաջացնել։
Ինչպես օգնել աուտիզմ ունեցող մարդկանց Նոր տարվա տոները վայելելու հարցում
Նախօրոք պատրաստել փոփոխություններին
Հասկացրեք աուտիզմ ունեցող մարդուն, թե ինչ է սպասվում Նոր տարվա տոնակատարությանը։ Կարելի է նախապես բացատրել, թե ինչ փոփոխություններ կլինեն, որպեսզի նա պատրաստ լինի և չզգա սթրես։
Խաղալիքների կամ հանգստի տարածքների ստեղծում
Սովորաբար, խոսքը գնում է հատուկ հանգստյան սենյակների մասին, որտեղ աղմուկից ու խառնաշփոթից շեղված մարդը կարող է հանգստանալ և վերականգնվել։
Սոցիալական փոխհարաբերությունների աջակցություն
Ծնողները, ընտանիքի անդամները և մեծահասակները պետք է աջակցեն, պատրաստեն աուտիզմ ունեցող երեխային կամ անձին սոցիալական փոխազդեցություններին, հատկապես եթե նա դեռ չի պատրաստվում մեծ հավաքույթներին մասնակցել։ Օրինակ, կարելի է նախապես պարզաբանել, թե ում հետ է նա շփվելու, թե ինչ մասին է խոսելու։
Սենսորային գրգռիչների նվազեցում
Պահպանեք հանգիստ մթնոլորտ՝ շրջապատում չափավորացնելով պայծառ լույսերն ու աղմուկը։ Դա կօգնի նվազեցնել սենսորային գերբեռնվածությունը։
Սովորույթների պահպանումը
Նոր տարին չի նշանակում խախտել սովորական օրվա ռիթմը։ Ասել է թե՝ եթե մարդը սովորել է քնել որոշակի ժամի, նպատակահարմար է պահպանել այդ գրաֆիկը, որպեսզի չհոգնի և չզգա լրացուցիչ սթրես։
Ժամանակին աջակցություն և հասկացում
Կարևոր է լինել համբերատար և ուշադրություն դարձնել, հասկանալով, որ տոների ընթացքում տեղի ունեցող փոփոխությունները կարող են առաջացնել անհանգստություն աուտիզմ ունեցող մարդու մոտ։ Պետք է առաջարկել օգնություն և աջակցություն, եթե իրավիճակը սկսի չափազանց բարդանալ։
Տոնելը
Նոր տարին և մյուս տոները կարող են դժվարություններ առաջացնել աուտիզմ ունեցող մարդկանց համար, բայց ճիշտ մոտեցմամբ և աջակցությամբ դրանք կարող են դառնալ ուրախության և երջանկության ժամանակներ։ Պլանավորումը, ուշադրությունը անձի զգացմունքների նկատմամբ, անվտանգ ու հարմարավետ միջավայրի ապահովումը կօգնեն նվազեցնել սթրեսը և դարձնել տոնը ավելի հաճելի բոլորի համար։
